Dünyanın en önemli meselesi ne ekonomi, ne iklim, ne savaş, ne şu, ne bu…
En acil ve önemli mesele ifade hürriyeti meselesi.
Bizim de en önemli meselemiz bu.
Diğerleri, ifade hürriyeti eksikliği sebebiyle çözülemeyen sorunlar.
Peki neden? Nasıl yani?
Aslında gayet basit.
Sorunlar ancak konuşarak çözülür.
Müzakereyle, tartışarak…
İfade hürriyeti yoksa sorunları konuşamazsınız.
Konuşamadığınız hiçbir sorunu da çözemezsiniz.
Hatta konuşulamadığı için çözülmeyen sorunları insanlar şiddetle “çözme” eğilimindedir.
Dünyanın en sorunlu bölgeleri aynı zamanda insanların kendilerini özgürce ifade edemediği yerler. Konuşulamayan sorunun çözümü yumrukla, silahla aranır. Ve bulunamaz.
Halbuki konuşmak, tartışmak, alternatifi olan çatışma ve savaşa göre çok daha insani ve ucuz bir sorun çözme yöntemi.
Üstelik bütün ekonomik aktivite, sorunların çözülmesine dayalı değer üretiminin sonucu olduğundan, aslında barış ortamında zenginleşirsiniz.
Bu meseleyi, salgın hastalıklarda tedaviyi bulmak için “patient 0” tabir edilen “ilk vakayı” bulmaya benzetiyorum.
Tekrar edeyim, sorunları çözebilmek için onları konuşabilmek gerekir, onun için de neredeyse sınırsız ifade hürriyeti.
Tabi ifade hürriyetinin uzun süre baskılandığı yerlerde, insanların kendini ifade etmeyi öğrenmesi de zaman alacak birşey. Ama bir yerden başlamak gerekiyor.
Bir yerde ifade hürriyeti kısıtlanıyorsa, birileri sorunların konuşulmasını, dolayısıyla çözülmesini istemiyor demektir.
Buraya kadar işin sosyal boyutu.
Bireysel anlamda ise, kişinin düşüncelerini özgürce, kimseden çekinmeden ifade edebilmesi, insanlık onuruna, haysiyetine en uygun olanı.
Bu yüzden herşeyden önce ifade hürriyeti.
İfade hürriyetinizi hiçbir şeye değişmeyin ve ısrarla isteyin.
—
Amerika bunu anayasasının ilk maddesi yapmış mesela ve metni de dikkat çekici.
Vatandaşların şu şu hakları vardır gibi muğlak ve daha fazla açıklamaya muhtaç umumi bir ifade kullanmıyor.
Bilakis kongre şunları şunları yapamaz gibi net bir ifadeyle devletin sınırlarını belirliyor.
Amerikan anayasasının 1. maddesi:
Kongre herhangi bir dini kurum lehine veya herhangi bir dini yaşamanın aleyhine kanun yapamaz; ayrıca ifade hürriyetini veya basın hürriyetini veya insanların barışçıl protesto hürriyetini ve korkmadan hükümeti şikayet ve hükümette değişiklik isteme hakkını kısıtlayıcı kanun da yapamaz.
Gayet mantıklı ve bir hukuk metni ruhuna daha uygun.
—
Fikirlerini beğenmesek bile, herkes için ifade hürriyeti… Amasız, fakatsız, herkese!
